KAYAÇLAR 
Çeşitli minerallerden ve organik maddelerden oluşan katı haldeki doğal maddelere “kayaç ya da taş” denir.
Yer kabuğunun yüzeyinde ve çeşitli derinliklerinde bulunan tüm kayaçların kökeni öncelikli olarak magmadır. Başlangıçta magmatik kökenli olan bu kayaçlar, bugüne kadar geçen zamanda birçok değişikliğe uğramıştır.
Kayaçların sınıflandırılmasında en önemli ölçüt Jeolojik konumları ve oluşum süreçleridir.
PÜSKÜRÜK (KATILAŞIM-VOLKANİK) KAYAÇLAR
Dünyanın iç kısmındaki kızgın maddelerin (magmanın) yer kabuğu içine sokulması ya da yeryüzüne püskürerek lav, kül vb. maddelerin yığılması ve soğuması sonucunda oluşmuş kayaçlardır.
Kökenlerini magma(yunanca hamur demek ) oluşturduğu için bunlara magmatik kayaçlar da denir.
İÇ PÜSKÜRÜK KAYAÇLAR
Magmanın soğuması, bazen de yerin derinliklerinde ve tabakalar arası gerçekleşir. Bu şekilde oluşan katılaşım kayaçlarına ise iç püskürük veya derinlik kayaçları adı verilir.
Granitler, fiziksel ve kimyasal ayrışmaya uğradıklarında değişik boyut ve şekillerde bloklara dönüşür.
Bu şekilde granit bloklardan oluşan topografya’ya TOR TOPOGRAFYASI denir ki bu topografya kuzey
İskoçya’nın tanıtıcı yer şekillerindendir.
DIŞ PÜSKÜRÜK KAYAÇLAR
Dış püskürük kayaçlar, magmanın yeryüzüne çıkıp katılaşması sonucu oluşan kayaçlardır. Yeryüzünde magmanın hava ile temas edip katılaşması hızlı olduğundan bu kayaçlar küçük kristalli ve camsı yapıdadırlar.
PÜSKÜRÜK KAYAÇLARIN EKONOMİYE KATKISI
Kayaçların ülke ekonomilerine çok büyük katkıları vardır. Tarım ekonomisi, sanayide, ev döşeme ve süs eşyalarda olamak üzere çok geniş bir alana hitap etmektedir. Örnek olarak bazalt cam-seramikte ve mineral tabanlı yalıtım sistemlerinde kullanılmaktadır. Andezit genellikle döşemeler de plaka ve levha gibi ürünlerin yapımında duvar ve merdiven basamakları gibi alanlar da kullanılan geniş bir yelpaze de kullanılan üründür. Bu örneklerden de anlaşılacağı üzere püskürük kayaçların ekonomiye çok fazla yararı ve kullanım alanı açısından da çeşitliliğe sahiptir.
PÜSKÜRÜK KAYAÇLAR NERELERDE ÇIKARILIR ?
Püskürük kayaçlar diğer adıyla magmatik kayaçlar Türkiye'de Nevşehir, Ürgüp, Göreme; Dünya üzerinde ise İskoçya'da ise Tor Topoğrafyası halinde görülür. Japonya'da kalker ve bazik-mağmatik kayaçlar ile gabro ve diyorit oluşumları bulunmaktadır.
PÜSKÜRÜK KAYAÇLARIN REZERV ORANI
Yılda 11,5 milyon ton civarında olup işleme tesislerinin toplam plaka üretim kapasitesi 6,5 milyon m2 civarındadır.
KAYNAKÇA:
Magmanın soğuması, bazen de yerin derinliklerinde ve tabakalar arası gerçekleşir. Bu şekilde oluşan katılaşım kayaçlarına ise iç püskürük veya derinlik kayaçları adı verilir.
Granitler, fiziksel ve kimyasal ayrışmaya uğradıklarında değişik boyut ve şekillerde bloklara dönüşür.
Bu şekilde granit bloklardan oluşan topografya’ya TOR TOPOGRAFYASI denir ki bu topografya kuzey
İskoçya’nın tanıtıcı yer şekillerindendir.
DIŞ PÜSKÜRÜK KAYAÇLAR
Dış püskürük kayaçlar, magmanın yeryüzüne çıkıp katılaşması sonucu oluşan kayaçlardır. Yeryüzünde magmanın hava ile temas edip katılaşması hızlı olduğundan bu kayaçlar küçük kristalli ve camsı yapıdadırlar.
PÜSKÜRÜK KAYAÇLARIN EKONOMİYE KATKISI
Kayaçların ülke ekonomilerine çok büyük katkıları vardır. Tarım ekonomisi, sanayide, ev döşeme ve süs eşyalarda olamak üzere çok geniş bir alana hitap etmektedir. Örnek olarak bazalt cam-seramikte ve mineral tabanlı yalıtım sistemlerinde kullanılmaktadır. Andezit genellikle döşemeler de plaka ve levha gibi ürünlerin yapımında duvar ve merdiven basamakları gibi alanlar da kullanılan geniş bir yelpaze de kullanılan üründür. Bu örneklerden de anlaşılacağı üzere püskürük kayaçların ekonomiye çok fazla yararı ve kullanım alanı açısından da çeşitliliğe sahiptir.
PÜSKÜRÜK KAYAÇLAR NERELERDE ÇIKARILIR ?
Püskürük kayaçlar diğer adıyla magmatik kayaçlar Türkiye'de Nevşehir, Ürgüp, Göreme; Dünya üzerinde ise İskoçya'da ise Tor Topoğrafyası halinde görülür. Japonya'da kalker ve bazik-mağmatik kayaçlar ile gabro ve diyorit oluşumları bulunmaktadır.
PÜSKÜRÜK KAYAÇLARIN REZERV ORANI
Yılda 11,5 milyon ton civarında olup işleme tesislerinin toplam plaka üretim kapasitesi 6,5 milyon m2 civarındadır.
KAYNAKÇA:
“kayaç nedir ?”. hürbilgi. y.y.11 Mayıs 2015. Web. 25 Ekim 2017.
“püskürük kayaçlar nasıl oluşur ?”. nkfucom. Gurur. 13 Ekim 2015. Web. 25 Ekim 2017.
“iç püskürük kayaçlar nedir ve özellikleri nelerdir ?”. budulgan. Budulgan. 1 Aralık 2015. Web. 26 Ekim 2017.
“dış püskürük kayaçlar özellikleri”. Ders notları. y.y. t.y. Web. 27 Ekim 2017.
“Türkiye Cumhuriyeti ekonomi bakanlığı”. Ekonomi.gov. ekonomi bakanlığı. 2016. Web. 27 Ekim 2017.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder